رسانه‌های اجتماعی امروز به عنوان یک پلتفرم کارکردهای مختلفی دارند. نمونه اخیر آن شاید انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود که به عنوان یک ابزار سیاسی مورد استفاده قرار گرفت. اما سوال این است که این نسخه در تمام کشورها جواب می‌دهد؟ مسلما باید تحقیق ویژه‌ای در این زمینه انجام شود تا مشخص شود، چقدر از مردم یک کشور از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. متاسفانه داده‌های خاصی درباره مردم ایران در این موضوع وجود ندارد.
اما مرکز تحقیقاتی پیو اخیرا گزارشی از مشارکت‌های مدنی در اینترنت و امریکا منتشر کرده که می‌گوید، استفاده از رسانه‌های اجتماعی در حال تبدیل شدن به یک ویژگی از تعاملات سیاسی و مدنی برای بسیاری از آمریکایی‌ها است. ۶۰ درصد از بزرگسالان آمریکایی از رسانه‌های اجتماعی از جمله فیسبوک و توییتر استفاده می‌کنند و از این کاربران ۶۶ درصد فعالیت سیاسی یا اجتماعی را از طریق این کانال‌های ارتباطی انجام میدهند.
این تحقیقات از ۱۶ جولای امسال شروع شد و در ۷ آگوست ۲۰۱۲ پایان یافت. تحقیقات به صورت پرسشنامه هایی از طریق تلفن همراه، تلفن ثابت و شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر و گوگل پلاس به دو زبان انگلیسی و اسپانیایی صورت گرفت. تعداد افرادی که در این تحقیق شرکت کردند عبارتند از:
- ۳۲۳ نفر کاربران سنین ۱۸ تا ۲۹ سال در رسانه های اجتماعی
- ۳۸۸ نفر کاربران سنین ۳۰ تا ۴۹ سال در رسانه های اجتماعی
- ۳۲۳ نفر کاربران سنین ۵۰ تا ۶۴ سال در رسانه های اجتماعی
- ۱۶۷ نفر کاربران سنین بالای ۶۵ سال در رسانه های اجتماعی
نموداری از این تحقیقات گزارش شده که در شکل زیر شاهد آن هستید:
بیشتر دیده شده که کاربران جوان‌تر دیدگاه‌های سیاسی خود را که متعلق به یک گروه سیاسی آنلاین است، به اشتراک می‌گذارند و دیگران را تشویق به ارسال مطالب سیاسی یا اشتراک گذاری آن مطالب می کنند. برخی از یافته های گزارش عبارتند از:
- ۳۸ درصد سایت های شبکه های اجتماعی از “لایک” برای ترویج مسایل مربوط به سیاست و مسایل اجتماعی استفاده می‌کنند.
- ۳۵ درصد از ابزارهای آنلاین برای تشویق دیگران به رای دادن استفاده می‌کنند.
- ۳۴ درصد افکار و اظهار نظرهای سیاسی خود را آنلاین می‌گویند. ۴۲ درصد دموکرات ها و ۴۱ درصد جمهوری خواهان عقاید سیاسی خود را فاش می‌کنند.
- ۳۳ درصد به پست های سیاسی پاسخ میدهند، ۳۱ درصد دلیل استفاده از شبکه‌های اجتماعی را «اقدام در مورد مسائل سیاسی یا اجتماعی است که برای آنها مهم است». اگر جناحهای سیاسی را جدا کنیم ۳۶ درصد از دموکراتها ، ۳۴ درصد از جمهور خواهان و ۲۹ درصد به صورت مستقل پستهای یا مقالات و لینکهای ارسال شده را دوباره ارسال می‌کنند.
- ۲۸ درصد از رسانه های اجتماعی اخباری برای خوانندگان ارسال می‌کنند که دموکراتهای لیبرال و جمهوری خواهان محافظه کار به احتمال زیاد ۳۹ و ۳۴ درصد این کار را انجام میدهند.
- ۲۱ درصد گفته‌اند که درگروه‌های رسانه‌های اجتماعی هستند و در مسایل سیاسی و اجتماعی نقش دارند.
- ۲۰ درصد اظهار داشته‌اند که به دنبال مقامات و نامزدهای آنلاین هستند.
همه این آمارهای نشاندهنده این است که کاربران یا با قویترین حذب هستند یا روابط ایدئولوژیکی دارند ولی بیشترین احتمال آنست که جمهوری‌خواهان و دموکراتها از رسانه‌های اجتماعی برای یک هدف سیاسی یا اجتماعی استفاده کرده و از این رسانه‌ها برای گذاشتن محتواهای سیاسی و گرفتن لایک از کاربران سوء استفاده می‌کنند! پس سعی کنید که سطح آگاهی خود را برای نظر دادن در مورد موضوعی یا اشتراک گذاشتن آن موضوع بالا ببرید.
رسانه‌های اجتماعی و رای‌دادن عنوان گزارش دیگری از پیو است که پیشنهاد می‌شود، آن را مطالعه کنید. اما نکته اصلی در ایران این است که انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ نزدیک است و مطمئا نگاه ویژه‌ای به این رسانه‌ها در این دوره از انتخابات هم از سوی دولتمردان و هم از جانب کاندیداها وجود دارد! البته اگر چشمان بسته در مقطعی باز و دوباره بسته نشود!