شبکه‌های اجتماعی، چیزهای ساده‌ای نیستند و در دنیا محققانی وجود دارند که شبکه‌های اجتماعی را از ابعاد مختلف مثلا از نظر دانش رسانه، آمار، ریاضیات، تبلیغات، اقتصاد مورد بررسی قرار می‌دهند.
برای بررسی نحوه رشد و شتاب همه‌گیر شدن استفاده از یک شبکه اجتماعی می‌شود از مدل‌های مختلفی استفاده کرد، در این میان در مورد فیس‌بوک چه می‌شود گفت؟ آیا روزی فرامی‌رسد که همه عضو فیس‌بوک باشند؟ یا اینکه شتاب توسعه این شبکه اجتماعی کند خواهد شد؟
فیس‌بوک به زودی یعنی دقیقا در ۴ فوریه، دهمین سالگرد تأسیس خود را جشن می‌گیرد، فیس‌بوک در این مدت غول‌هایی مثل مای‌اسپیس و Bebo را زمین زده است و خیلی‌ها را هم دررؤیای رسیدن به جایگاهش، ناکام گذاشته است.
اما دو نفر از پژوهشگران دانشگاه پرینستون یعنی جان کانارلا و جاشوآ اسپچلر، معتقدند که امپراتوری فیس‌بوک تا ۳ سال دیگر فرو خواهد ریخت و ۸۰ درصد کاربران، ترکش خواهند کرد!
این دو محقق منحنی‌های رشد این شبکه را تقریبا مشابه شیوه شیوع بیماری‌های واگیر می‌دانند و تصور می‌کنند که همان گونه که طاعون یا آنفلوآنزا به سرعت منتشر می‌شود و در یک نقطه سرانجام کنترل می‌شود، فیس‌بوک هم دچار چنین سرنوشتی خواهد شد.
آنها البته از دید «رسانه»، پیدایش این ایمنی گروهی یا زوال بیماری‌زایی را توضیح نداده‌اند و پژوهش آنها متکی بر میزان جستجوی کلیدواژه فیس‌بوک در گوگل است. آنها متوجه شده‌اند که از دسامبر سال ۲۰۱۲ به این طرف، میزان جستجوی فیس‌بوک کم شده است.
البته می‌شود استدلال کرد که میزان استفاده از اپلیکیشن‌های فیس‌بوک بالا رفته است و به تناسب کاهش میزان کاربران دسکتاپی فیس‌بوکع میزان جستجو هم کشده است، اما باید در نظر داشت که مدیر بخش اقتصادی فیس‌بوک -دیویید ابرسمن- هم کاهش کاربران فیس‌بوک را در سه ماه اخیر تأیید کرده است، کاهش کاربران خصوصا میان نوجوان‌ها محسوس بوده است.
بعضی‌ها شاید با این پیشبینی مخالف باشند، اما باید نظر این دسته را به سرنوشت مای‌اسپیس جلب کنیم:
مای‌اسپیس در سال ۲۰۰۳ تأسیس شد، این شبکه اجتماعی در سال ۲۰۰۷، سیصد میلیون کاربر داشت و آنقدر باارزش به نظر می‌رسید که روپرت مورداک آن را به مبلغ ۵۸۰ میلیون دلار خرید، در سال ۲۰۰۶، مای‌اسپیس یک قرارداد ۹۰۰ میلیون دلاری با گوگل برای نمایش تبلیغات بست، حتی زمانی ارزش آن ۱۲ میلیارد دلار تخمین زده می‌شد. اما این دوران شکوه، خیلی زود به سرآمد، طوری که سرانجام تنها به مبلغ ۳۵ میلیون دلار فروخته شد.
البته افول مای‌اسپیس و اوج‌گیری فیس‌بوک از دید تکنیکی دلایل دیگری هم داشت، زاکربرگ، سیاست‌های توسعه‌ای هوشمندانه‌ای مثل دسترسی به API سایت برای توسعه‌دهندگان دیگر داشت و خیلی خوب توانست این شبکه اجتماعی را مسری کند، در مقابل مای‌اسپیس مدت‌ها دچار یک ایستایی شد.
اما حالا از دید شخصی تا حدودی همین ایستایی در خود فیس‌بوک قابل مشاهده است، گمان من این است که این شبکه جذابیت خود را برای دو گروه از کاربران از دست داده است:
۱- کاربران حرفه‌ای، آنهایی که به دنبال محتوای پردازش‌شده اجتماعی هستند و نه سرک کشیدن در پروفایل‌های دیگران.
۲- نوجوان‌ها، انبوهی از اپلیکیشن‌های دیگر تمرکز نوجوان‌ها را روی فیس‌بوک کم کرده است، اپلیکیشن‌های که حتی جذاب‌تر از فیس‌بوک می‌نمایند.
در عین حال برای دسته دیگری مشکلات امنیتی همیشگی این شبکه، باعث دلسردی تدریجی شده است. به هر حال باید چند سال دیگر منتظر بمانیم تا ببینیم حق با کیست!
منبع: یک‌پزشک