امروز اجتماع (Social) محور محرک وب شده است و ساختار وب اجتماعی (Social Web) را شکل داده است. در این نوع از وب که محور، اجتماع مردم از طریق شبکه سازی است. مفاهیم گوناگونی شکل گرفته است که امروز می خواهیم به کسب و کار اجتماعی (Social Business) بپردازیم.
سوال اصلی این مطلب این است که کسب و کار اجتماعی چیست؟ اصطلاح کسب و کار اجتماعی عموما برای نخستین بار توسط پرفسور محمد یونس، برنده جایزه نوبل صلح استفاده شد. وی در کتاب خود با عنوان “ساختن جهان بدون فقر: کسب و کار اجتماعی و آینده کاپیتالیسم ” برای تعریف نوع جدیدی از سرمایه داری در خدمت ضروری ترین نیازهای بشری در سال ۲۰۰۸ استفاده کرد. (بیشتر بخوانید)
محمد یونس متولد ۲۸ ژوئن ۱۹۴۰، بانکدار و اقتصاددان بنگلادشی است. او خالق و مخترع وام خرد ( Microcredit) است که نوعی وام کوچک برای بیکاران و تاجران فقیر است. وی دکترای خود را در اقتصاد، از دانشگاه فاندرویلت آمریکا دریافت کرده است و در سال ۲۰۰۶ او موفق به کسب جایزه نوبل در صلح شد. (مطالعه بیشتر)
کسب و کار یا تجارت اجتماعی در تعریف یونس، یک کسب و کار غیر زیان ده و غیر سودده است که شرکت ها برای رسیدن به یک هدف اجتماعی طراحی می کنند. در واقع در یک تعریف ساده می توان گفت، در کسب و کار اجتماعی هدف اجتماعی مد نظر است نه هدف مالی!
اما تعاریف امروز کسب و کار اجتماعی کمی متفاوت است، هینچ‌کلایف و کیم در کتابی تحت عنوان “کسب و کار اجتماعی” که در سال ۲۰۱۲ توسط نشر وایلی منتشر شده است، اینگونه استدلال می‌کند که مدلهای رایج و فعلی کسب و کار در مواجهه با پارادایم نوینی قرار گرفته‌اند که اصول بنیادی آنها را در مخاطره قرار داده است. در این پارادیم گونه‌های نوینی از کسب و کار در شرف شکل گرفتن است که بر خلاف مدلهای دیروز، دیگر مفهومی به نام طرفین معامله وجود نخواهد داشت (به این معنا که یک طرف نقش عرضه کننده و طرف دیگر نقش دریافت کننده را داشته باشد). بلکه در کسب و کارهای مبتنی بر این رویکرد، یک هسته مرکزی کسب و کار خلق می‌شود و همه ذینفعان این کسب و کار اعم از کارمند، سرمایه‌گذار، مصرف‌کننده و … به نحوی امکان بهره‌برداری مستقیم از منافع حاصل از کسب و کار را خواهند داشت.
نویسندگان این کتاب، پایه و اساس شکل گیری جریان فوق را در یک مدل مفهومی و در اثر روند تکاملی کسب و کار اجتماعی تبیین می‌کنند. گونه نوینی از کسب و کار که در بستر رسانه اجتماعی خلق شده و از آنجا که هیچ شخصیت حقیقی یا حقوقی ادعای مالکیت آن را نمی‌کند، لذا به صورت خود سازمان یافته و در معرض توسعه فراگیر و جمعی قرار می‌گیرد. پیشران این توسعه نیز عامل خرد جمعی است.
به عبارتی تجارت اجتماعی یک مفهوم جدید اما یک روند محبوب مردمی است که در مسیر عملکرد شرکت ها و ایجاد ارزش برای همه شرکا (سهامداران، مشتریان، حامیان، کارکنان، تامین کنندگان) است. (بیشتر)
در یک شکل ساده اگر بخواهیم، کسب و کار اجتماعی آینده را شرح دهیم سه ضلع اصلی می توان برای آن تعریف کرد. کسب و کار، اجتماع و تکنولوژی! هسته و میانه وسط این سه بخش کسب و کار اجتماعی است.
به گفته شرکت آی بی ام، کسب و کار اجتماعی، کسب و کار به سمت جلو و مرکز است. این شرکت معتقد است، کسب و کار اجتماعی گام بعدی در کسب و کار است. یک شبکه جهانی که مردم ابزاری تر، بهم پیوسته تر و هوشمندتر می شوند! راهی است که نشان می دهد تعامل، شکل روابط، تصمیم گیری و کار مردم در حال تغییر است و عصر جدید عصر، کسب و کار اجتماعی، محاسبات ابری اجتماعی، رسانه های اجتماعی یکپارچه در سازمان است.
درود
موضوع جالبیه.
بذار از سه سطح به‌اش نگاه کنم:
مدیریت بر رسانه: در کلان ماجرا و در نهایت همه چیز به نفع حاکمان خواهد بود. اما این که حاکمان چه کسانی هستند خود معمایی حل ناشدنی است. اوباما حاکم است؟ نمی‌دانم. آدم‌هایی که چهره ندارند؟ نمی‌دانم. اما چیزی که هست اگر از بالا به ماجرا نگاه کنیم ما داریم هر چه بیشتر اسیر خودساخته‌هایمان می‌شویم و بهتر کنترل و هدایت می‌شویم. به خاطر همین باید یک حاکمی باشد.
مدیریت در رسانه: این جایی است که ما ایستادیم. کسب و کارها رونق می‌گیرند. کارها سریع‌تر انجام می‌شوند. همه چیز خوب می‌شود.
مخاطب: مخاطب هم به خواسته‌اش می‌رسد ظاهرا.
یک جای کار می‌لنگد.
اگر کمی مبهم است ببخشید. چون دارم روی آن فکر می‌کنم و هنوز برای خودم هم مبهم است.
سلام. کلان نگاه کردم رو دوست دارم. ابهام طبیعیه. اما کجای کار می لنگد؟
@جواد افتاده
این که همه چیز داره به ظاهر خوب میشه و همه راضی‌اند. هم نیروهای اطلاعاتی که به دنبال آمار گرفتن لحظه به لحظه هستند و هم مردم که به دنبال انجام کارشان هستند. منافع این دو گروه نباید همگراه باشد ظاهرا. اما اینجا همگرا شده. یکی باید بیشتر نفع ببرد. کی؟
به نظرم در تفکر شبکه ای همه منفعت می برند. باز به نظرم ما باید دنبال نفع خودمان باشیم. می دونی همش دنبال فلسفه و ریشه هستیم به نظرم بد هم نیست باشیم ولی اول به خدمت بگیرم بعد بریم به سمت ریشه و …
ممنون از مطالب خوبتون خیلی مفید بود
با سلام.مرسی از سایت خوبتون.راستش موضوع پایان نامه من social business و مدل های کسب و کار آن و همچنین crowd sourcing است.برای پیدا کردن منابع به مشکل خوردم.میخواستم ببینم میتونید منو راهنمایی کنید یا خیر.اگر میشه و منبع مفید انگلیسی یا فارسی میشناسید بهم ایمیل بزنید.
با تشکر فراوان
mardani.mozhgan8@gmail.com